آیا تفاوت میان استخدام رسمی و استخدام پیمانی را میدانید؟
در وضعیت فعلی معضل بیکاری اگر مهمترین مشکل جوانان نباشد قطعا یکی از مهمترین موارد است.
شغل خوب علاوه بر آنکه درآمد زندگی را تامین خواهد کرد، محیطی خواهد بود برای رشد و بالندگی که بخش بزرگی از زندگی را تحت تاثیر قرار میدهد.
اگر به دنبال کار هستید لازم است به با واژههای رایج در این زمینه آشنا باشید. استخدام رسمی و استخدام پیمانی یکی از این عبارات است که لازم است تفاوتهای این دو را بشناسید.
در هنگام یافتن شغل عوامل زیادی از قبیل دستمزد، سازگاری با رشته تحصیلی، آینده شغلی و پیشرفت و امنیت شغلی و همچنین مسافتی که میبایست تا رسیدن به محل کار طی کنید و محیط کار و فضای اخلاقی آن و هزاران مورد دیگر وجود دارد که باید پیش از استخدام با دقت مورد بررسی قرار دهید.
استخدام رسمی یا پیمانی یا قراردادی به چه معناست؟
در ابتدا بهتر است معنای استخدام را بشناسید. استخدام یک قرارداد است. قراردادی میان کارفرما و کارمند. قراردادی که در ازای خدماتی که به عنوان کارمند به مجموعه ارائه میشود دستمزدی را مصوب میکنند. در این قرارداد کارمند متعهد میشود در ازای سودآوری که برای مجموعه دارد حقوق و دستمزد دریافت کند.
انواع قرارداد استخدام
به طور کلی سه مدل قرار داده استخدام وجود دارد. از لحاظ حقووقی در ارگانهای دولتی قراردادهها در یکی از موارد زیر قرار میگیرد: 1- قرارد داد رسمی 2- قرار داد پیمانی 3- قرار داد خدماتی یا قرارداد کار. شرایط مربوط به هر کدام از این قرار دادهها ویژه و خاص است.
البته میتوان گفت که در بخشهای کلی و میان بندها و قوانین و برخی مفاد میتوان اشتراکات فراوان یافت. اگر از دیدگاه قانون بررسی کنید ماده 45 قانون خدمات کشوری عنوان میکند که تمامی استخدامها به صورت رسمی خواهد بود یا به صورت پیمانی.
استخدام رسمی به چه معناست؟
در صورتی که استخدام در مناصب رسمی و برای دستگاههای دولتی باشد، این استخدام را میتوان استخدام رسمی نامید. استخدامی که برای تصدیگری و اشتغال حاکمیتی انجام شود. در صورتی که استخدام رسمی باشد به عنوان کارمند دولت کار خواهید کرد و برای کار در مشاغل دولتی به کار گرفته میشوید.
برای استخدام رسمی میبایست گزینشهای خاص هر شغل گذرانده شود. مراحل استخدامهای رسمی معمولا به صورت عمومی منتشر میشود. طبیعیست که شرایط استخدام رسمی چه از لحاظ میزان دستمزد و چه از لحاظ حقوقی و قوانین حمایتی مربوط به قوانین کار وضعیت بهتری دارند.
در صورت استخدام رسمی معمولا از لحاظ موقعیت شغلی احتمالا امتیازاتی در مورد تصمیمگیری در موارد خاص یا به کار گرفته شدن در موقعیتهایی ویژه را خواهند داشت که در امور مملکت موثر است.
به همین دلیل شرایط فردی که استخدام میشود در عملکرد مجموعه تاثیر به سزایی دارد. پس از استخدام رسمی از نظر حقوقی، افراد زیر نظر نظام استخدامی کشوری و قانون مدیریت خدمات قرار خواهند گرفت.
استخدام پیمانی به چه معناست؟
در استخدامهایی که به صورت پیمانی انجام میشود اگر قرار باشد شرایط را از نظر حقوقی بررسی کنیم زیر پوشش خدمات تامین اجتماعی قرار خواهد گرفت. این افراد را نمیتوان به عنوان استخدام رسمی نام برد و شرایط کاری آنها به شیوههایی که در پیماننامهها درج شده بستگی خواهد داشت.
میتوان نام استخدام نیمه رسمی را برای آن در نظر گرفت. این مدل از استخدام ممکن است در صورتی که تداوم داشته باشد و از عملکرد فرد استخدام شده در مجموعه رضایت وجود داشته باشد تبدیل به استخدام رسمی شده شرایط برای فرد تغییر کند.
استخدام به صورت قراردادی خدماتی
در این قراردادها شخص در کارهای خدماتی مشغول به فعالیت میشود. میتوان در مواردی نیز این افراد را در بخش پشتیبانی در نظر گرفت. مشاغلی مانند سرایداری یا کار در بخش آشپزخانه یا آبدارخانه یا مواردی از این دست را میتوان به عنوان شغلهای خدماتی در نظر گرفت.
این افراد در صورتی که در بخشهای دولتی کار کنند، اگر قرار باشد شرایط کاری و دارای آنها را مورد بررسی قرار داد، مشمول قوانین کار خواهند شد.
تفاوت استخدام رسمی و قراردادی و پیمانی
به طور کلی هر کدام از این قراردادها شرایطی دو طرفه میان کارفرما و کارمند ایجاد میکند که هر دو طرف موظف به اجرای آن هستند. نقض پیمان از هر کدام از طرفین تخلف محسوب میشود.
هر دو طرف قرارداد میبایست حقوق و تعهدات خود را به خوبی بشناسند و در صورتی که تخلفی از طرفین سر بزند حتما باید از طرف مراجع قضایی پیگیری انجام شود.
تفاوت در بیمه سه قرارداد استخدامی
هر سه قرارداد در شرایط معمول میبایست مشمول بیمه بازنشستگی شوند. در واقع فردی که استخدام میشود پس از پایان دوره کاری بازنشسته شده و بیمه دریافت میکند. این شرایط در مورد قراردادهای پیمانی با اگر و اما روبروست.
اگر شما قرارداد پیمانی با یک نهد خاص دارید، کارفرما موظف به بیمه کردن شما خواهد بود. اما اگر قرارداد پیمانی در یک موسسه بسته شود، پس از استخدام احتمالا بیمه بازنشستگی بهرهمند نخواهید شد.
از نظر نوع بیمه نیز، قرار دادههای رسمی در زمان بازنشستگی، از صندوق بازنشستگی کشوری حقوق میگیرند و قراردادهای پیمانی از صندوق تامین اجتماعی. این میان افرادی که کارکنان خدماتی بودند نیز مشمول قانونهی تامین اجتماعی خواهند بود.
آیا از نظر میزان دستمزد قرارداد رسمی و پیمانی یکسان است؟
قراردادهای رسمی و افرادی که در سازمانهای دولتی کار میکنند، در زمینه دریافت حقوق و مزایا و اضافهکاری به صورت میانگین از وضعیت قراردادهای پیمانی بهتر است.
در مورد قراردادهای پیمانی به دلیل آن که به صورت غیر رسمی برای نهادهای دولتی کارمیکنید از برخی مزایایی که در زمینه افزایش حقوق و پاداش وجود دارد بهرهمند نخواهید بود.
آیا امنیت شغلی در مورد کارکنان رسمی، پیمانی و قراردادی تفاوت دارد؟
با توجه به آنکه دولت هزینههای بالایی را در بخش حقوق بخش قراردادهای رسمی صرف میکند معمولا تمایل بسیاری وجود دارد که این قراردادها به صورت پیمانی درآید. به طور کلی تورم حقوق کارکنان دولت در زمینه تامین بودجه دولت را دچار مشکل خواهد کرد.
شرکتهای پیمانکاری برای قرارداد پیمانی به شما کد پرسنلی خواهند داد که این کد اعتبار کار شما را بالا خواهد برد.
اما بدترین شرایط در مورد استخدامهای قراردادی است که سازمان هیچ تعهدی نخواهد داشت و امنیت شغلی پایین مشکلات زیادی را برای نیروهای قراردادی به وجود میآورد.
مقایسه پیشرفت کاری در دو استخدام پیمانی و قراردادی
در این زمینه نیروهای قراردادی وضعیت بسیار بدی دارند. ممکن است سالهای طولانی به صورت قراردادی کار کنید اما در آخر نه پاداشی برای پایان کار دریافت کنید و نه هزینهای برای بازنشستگی دستتان بیاید.
اگر هر زمان کارفرما اراده کند، تعدیل نیروی قراردادی انجام میشود و متاسفانه شرایط بسیار بدی برای نیروهای قراردادی وجود دارد. اما در مورد نیروهای پیمانی احتمال اینکه پس از مدتی به صورت استخدام رسمی مشغول به کار شوید زیاد است.
شرایط مرخصی کارکنان پیمانی و رسمی
به طور کلی شرایط مرخصی در کارکنان پیمانی بستگی به شیوه قراردادی دارد که میان دو طرف بسته میشود. تعداد روزها و شرایط مرخصی در قراردادی که میان دو طرف بسته میشود مشخص خواهد شد.
در مورد شرایط استخدام رسمی به طور کلی حداکثر سه سال امکان مرخصی بدون حقوق وجود دارد و در صورت ادامه تحصیل در رشته مرتبط با کارتان این مدت دو سال دیگر افزایش خواهد یافت.
هر موسسه و وزارتخانه و شرکت دولتی و خصوصی که اقدام به انتشار آگهی استخدام میکند و نیروهایی را برای انجام امور خود به کار میگیرد باید از جزئیات قراردادهای پیمانی، رسمی و قراردادی اطلاعات کاملی داشته باشد و به تمامی مفاد قانونی در این زمینه عمل کند. افرادی هم که به دنبال کار هستند میبایست از روز اول استخدام تمامی حق و حقوق و وظایف خود را از نظر قانونی به خوبی بشناسند.