امور ثبتی چیست؟
امور ثبتی بخشی از فعالیت‌های حقوقی و قانونی هستند که با گسترش آن‌ها از بروز دعاوی ثبتی نیز گریزی نیست. در ادامه به بررسی این موضوع و جزئیات مربوط به آن خواهیم پرداخت.
تاریخچه ثبت اسناد
برای اینکه بدانیم امور ثبتی چیست ابتدا لازم است تا با نهادی که مسئولیت انجام و مدیریت این امور را بر عهده دارد آشنا شویم. این نهاد نیز جایی جز سازمان ثبت اسناد و املاک نیست.
تاریخچه تشکیل این سازمان که در ابتدا با نام اداره ثبت اسناد و املاک شناخته می شد، مربوط به دوره قاجاریه می شود. با گسترش امور ثبتی و دعاوی مربوط به آن وظایف مختلفی بر عهده این سازمان گذاشته شده است که در ادامه به بررسی آن پرداخته خواهد شد. همچنین در خصوص امور ثبتی مربوط به این سازمان وکلای خبره با دانش و تحقیق به وکالت امور ثبتی مشغول بوده تا بتوانند به درستی به احقاق حقوق طرفین دعوی بپردازند.
دعاوی مربوط به امور ثبتی کدام اند؟
طبق قانون دعاوی امور ثبتی انواع مختلفی دارند که شامل موارد زیر می شوند:
- دعاوی اعتراض به ثبت یا دعاوی ثبت املاک
رسیدگی به دست از امور ثبتی در صلاحیت مراجع عمومی قضایی می باشد. طبق قانون این دعاوی شامل موارد زیر می‌باشد:
- اعتراض به تحدید حدود ملک
- اعتراض به ثبت ملک
- اعتراض به حقوق ارتفاقی
- اعتراض به رأی شواری حل اختلاف
- تعیین وضعیت اراضی و اعیان فاقد سند رسمی
- اعتراض و موارد اشتباهی پیش از ثبت ملک
- دعاوی ثبت اسناد
یکی از رایج ترین دعاوی ثبت اسناد، دعوی مرتبط با اسناد مالکیت معارض است. طبق قانون در خصوص این دعوی اینگونه بیان شده است:
“ اگر نظری از جانب هیأت نظارت نظری مبنی بر معارض بودن یا نبودن سند صادر نشود، ضروری است تا شورای عالی ثبت رأی هیأت نظارت را تجدید نظر نماید. دادگاه نیز تحت هیچ شرایطی نمی تواند در این زمینه رأیی صادر کند. همچنین دعاوی مرتبط با تخلفات ثبتی، ابطال اسناد و اعتراض افرازی از جمله دعاوی ثبت اسناد هستند.“
دعاوی مربوط به اجرای سند رسمی لازم الاجرا در امور ثبتی
مطابق قانون و مسائل حقوقی در خصوص امور ثبتی، شکایت از صدور دستور اجرای اسناد رسمی می تواند به دو صورت انجام شود:
- در شرایطی که ادعا می شود سند مجعول بوده و لازم است تا جاعل معرفی گردد. در این صورت دعوی جنبه کیفری پیدا می کند.
- در شرایطی که ادعای مخالفت سند با قانون مطرح می گردد. در این صورت دعوی جنبه حقوقی پیدا می کند. لازم به ذکر است که در چنین مواردی دادگاه، مرجع قضایی رسیدگی به این نوع دعاوی می باشد.
ضرورت مراجعه به وکیل برای پیگیری امور ثبتی
در حال حاضر بسیاری از امور ثبتی که جاری در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به روش الکترونیکی و اینترنتی انجام می شوند و در نتیجه حضور مردم در دفاتر و شعب ضروری نبوده ثبت نسبت به گذشته بسیار کاهش یافته است. همچنین گستردگی دامنه امور ثبتی و پیچیدگی باعث ایجاد مشکلاتی در امور ثبتی و حقوقی مختلفی شده است. تمامی این مسائل وجود وکلایی خبره در امور ثبتی را دوچندان نموده است.
شرایط عمومی ثبت‌نام کارشناس رسمی دادگستری امور ثبتی
طبق ماده ۱۵ قانون ضروری است تا متقاضیان اخذ پروانه کارشناسی رسمی علاوه بر وثاقت واجد شرایط زیر نیز باشند:
- تدین به دین اسلام، یا یکی از اقلیت‌های دینی شناخته‌شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و وفاداری به نظام مقدس جمهوری اسلامی.
- داشتن تابعیت ایرانی
- نداشتن پیشینه کیفری
- عدم اعتیاد به مواد مخدر
- نداشتن وابستگی و سابقه عضویت و هواداری در گروه‌های غیرقانونی، یا مخالف اسلام
- داشتن دانشنامه کارشناسی یا بالاتر- نه معادل- در رشته مورد تقاضا از یکی از دانشگاه‌های معتبر داخلی (اعم از دولتی یا غیردولتی)، یا خارجی مورد تأیید وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری یا بهداشت و درمان و آموزش پزشکی
- داشتن حداقل ۵ سال سابقه کار تجربی در رشته مورد تقاضا بعد از اخذ مدرک تحصیلی مذکور در روز ثبت‌نام،
- داشـتن حـداقل ۲۵ سال سن
- داشتن معافیت یا کارت پایان خدمت وظیفه عمومی (برای آقایان)
- داشتن سلامت جسمی لازم که شخصاً بتواند امور کارشناسـی را بدون نیاز به کمک دیگران انجام دهد
شرایط اختصاصی ثبت‌نام کارشناس رسمی دادگستری امور ثبتی
همچنین ضروری است تا متقاضیان شرکت در آزمون پذیرش کارشناسان رسمی امور ثبتی، علاوه بر داشتن شرایط عمومی شرایط اختصاصی را نیز داشته باشند:
- مدرک معتبر از رشته‌های علوم ثبتی با ۵ سال تجربه، دارندگان دانشنامه کارشناسی و فارغ التحصیلان آموزشگاه های اختصاصی ثبت (مربوط به سال های قبل از ۱۳۴۴) با ۱۰ سال تجربه و دارندگان هر نوع دانشنامه کارشناسی یا بالاتر با ۱۵ سال تجربه کاری در امور ثبتی یا نقشه برداری ثبتی.
- گواهی معتبر مبنی بر داشتن حداقل ۵ سال سابقه کار تجربی در رشته مورد تقاضا (پس از اخذ مدرک کارشناسی یا بالاتر) در روز ثبت‌نام و تسلیم تأییدشده و ارائه اصل آن‌ها هنگام مصاحبه علمی و تجربی الزامی است.
مطالب مرتبط :